23 Mart 2009 Pazartesi

LARVAL BÜYÜTME

• Istakoz larvaları dayanıklı, kültürü kolay ve kısa gelişim süresine sahip canlı kalma oranları oldukça iyidir. İlk kabuk atma kuluçkada iken meydana gelir ve larva dişiden ayrılarak planktonik hale geçer bunlar pelajiktir.
• Bu larvalar, eşit süspansiyonda tutuldukları, sakatlanma ve yaralanmayı engellemek için özellikle tasarlanmış suyu yukarı doğru yönelterek dağıtan tanklara stoklanırlar. Larvanın canlı kalması ve büyümesi su kalitesi, sıcaklık, tuzluluk, ışık periyodu, yem kalitesi gibi faktörlere bağlı olarak değişim gösterir. Larval evrede özellikle hastalıktan korunmak için su kalitesine önem verilmelidir. Larval büyütmede sıcaklık 20 C olmalıdır, Normal gün uzunluğu ışık rejimi kullanılır ve kuluçkadan çıktıktan hemen sonra artemia lar ile etkin bir beslemeye başlanır.
• Istakozlar larva sonrası 4. evrede pelajik yaşamdan kademeli olarak bentik yaşama geçerler. Bu evrede bentik ve pelajik davranışlar göstermeleri kültür altında onlarla uğraşmayı zorlaştırır ve bu evrede genellikle yüksek ölüm oranları meydana gelir. Larva sonrası evredekiler 8- 10 haftada büyürler.

TOPLU BÜYÜTME

• Jüvenillerde maksimum hayatta kalma, sakatlanma ve yaralanmanın önüne geçilebildiği bireysel bölmelere alınarak sağlanabilir, Ancak bireysel bölmelerin kurumlu masraflı, bakım ve besleme için fazla iş gücü gerektireceğinden bu evrede toplu büyütmeye almak daha ekonomik bir alternatiftir.
• Toplu büyütmede, ıstakozlara uygun bir habitat, hücre boyutlarında çeşitlilik ve suyu üç boyutlu kullanmaları sağlanmalıdır. Habitatları için istridye kabuğu, deniz tarağı, denizel yapay tezek kullanılmasının büyümeyi arttırmaya olumlu etkisi olduğu görülmüştür. Istakozlar habitatlarına yerleştirilirken, büyük boydakilerin küçüklere dominantlığını engellemek için boylama işlemi yapılır. Bu evrede de artemia ile beslemeye devam edilir
• Bu evrede ıstakozların canlı kalma oranını arttırmak için cheliped ve dactyllerinin alınması tekniği uygulanabilir, Bu yöntem ile canlı kalma oranını 1 yıl sonunda % 76 dan % 91-94 e yükselttiği görülmüştür.25- 35 mm karapas uzunluğuna ulaşanlar toplu halde tutulmak için fazla değerli olur ve bireysel bölmelere alınır.
• Bireysel bölmelerde su kalitesi kadar önemli olan bir diğer faktörde, bölmenin yüzey alanıdır. İdeal bölme karapas alanının 72 katı büyüklüğündedir.
• Bu sistemde ıstakozlar 30 ay da 500 gr lık ağırlığa gelene kadar büyütülürler

BÜYÜMEDE ARTIŞ

• Istakozlarda büyüme kabuk atma ile gerçekleşir. Istakozlar 500 gr olana kadar yaklaşık olarak 20 defa kabuk atarlar. Her kabuk değişiminde % 15 civarında boyda %40 civarındada ağırlıklarında artış olur.
• Istakozlarda büyümeyi sağlayan en önemli faktör sıcaklıktır ve optimum 20 – 22 C olmalıdır. Büyümede uygun ışık periyodu ve yoğunluğu uygulanması ve yeterli miktarda ve kaliteli yem kullanılması gerekir. Stres faktörleri ortamdan uzak tutulmalıdır.Büyümede artış için çeşitli teknikler denenmiş, kabuk atma hormonu olan Ecydosteroid hormonu tedavisi uygulanmış ama tutarsız sonuçlar elde edildiğinden tavsiye edilmemektedir
• En bilinen yöntem ise eyestalk denen göz kesme operasyonudur. Bilateral ve tek taraflı olarak denenmiş, bilateral alındığında büyümeye çok ciddi bir artış sağlamasına rağmen fizyolojik ve metabolik rahatsızlıklara neden olduğu görülmüştür. Tek taraflı göz alma işleminde ise bilateraldeki kadar büyümede artış sağlanamasa da çift taraflı alımdaki dengesizlikler görülmemiştir. Tek gözü alınmış ıstakozların bir yıl sonra gözü alınmamış ıstakozlardan % 19 daha uzun % 67 daha ağır oldukları görülmüştür.

ANAÇLAR

• Anaç tankları yumurtlama ve kabuk atmak için yeterli su derinliği ve alana sahip olmalı, su akarken dip boyunca hareket etmeli ve tank kendini temizleyebilir özellikte olmalıdır. Sistem su sıcaklığı kontrolü ve manipülasyonlara izin verebilmelidir. Dişi ıstakozlar normal habitatlarındaki sıcaklık-ışık periyodu döngüsüne alınmalıdır.
• Anaç sayısı olarak, kuluçka dönemi manipülasyonlarındaki kayıpları dengelemek için anaç % 20 oranında daha fazla anaç kullanılır.Ticari bir kültür işletmesi yıl boyunca sabit ve güvenilir larvaya ihtiyaç duyar. İstenilen zamanlarda larva, sıcaklık manipülasyonları kullanılarak sağlanır.

ÜREME KONTROLÜ

• Kültür altında verimli yumurtalar elde etmek için 2 yöntem vardır; yapay dölleme ve doğal çiftleştirme
• Yapay döllemede, yumurtaları döllemede verimlilik elde edilmiş ama yumurtalar kuluçkadan kaybedilmiştir bu yöntemde. Yetiştiricilik için potansiyeli olduğundan daha çok araştırılmalıdır
• Doğal çiftleştirmede ise, kabuk atmış ve döllenmemiş dişi erkekle aynı ortamda tutulur, dişi her zaman erkeğe çekici gelmektedir ve çiftleşme her zaman gerçekleşmektedir. Garantili bir yöntemdir

BESLEME

• Larval dönemde ıstakozlar vucut ağırlıklarının % 10 u kadar besin tüketirken bu oran kademeli olarak yetişkinlerde ıstakozlar ise % 1 e kadar düşer. En iyi büyüme oranı çeşitli taze ve dondurulmuş deniz balığı,yumuşakça, kabuklu ve makroalgler ile sağlanmıştır. Bu besinler doğal renklendirme, canlı kalma, büyüme ve üremelerini sağlar. Ama bu besinler pahalı, tutarlılık elde etmesi zor ve büyük boyuttaki ticari işletmeler için depolamak büyük sorundur.
• Uzun süre formüle edilmiş bir yem araştırılmış ancak canlı yemlerin büyümedeki başarısı yakalanamamıştır.

ÇEVRESEL ŞARTLAR

• Istakozlar çevresel koşulları geniş aralıklarda tolere edebilirler. Istakozlar için optimum koşullar sağlanır. Sistemde su ısıtılmasından kaynaklanacak sudaki gazların aşırı doygunluğuna karşı önlem alınmalı ve azotlu atıkların boşaltılması için uygun bir akış oranı ayarlanmalıdır